En Değerli Uygulama
Bir arkadaşımdan dinledim, şöyle diyordu:“Geçenlerde elektrikler kesildi. İnternet bağlantımız haliyle koptu. Dolayısıyla aile bireyleri ile iki çift laf etmek zorunda kaldık! Hayatımızda son zamanlarda ne tür değişiklikler olduğunu konuştuk. Arkadaşlarımızın hayatlarında olup bitenleri değerlendirdik. Kızım mandolinini getirdi, birşeyler çalmaya çalıştı. İndirebileceğiniz bu kadar keyifli bir mobil uygulama var mı? Çocukluğumdan bu yana bizi biz yapan neleri kaybettiğimizi düşündüm.” Daha önceki bir yazımda, gelişmiş ve geri kalmış ülkeler arasındaki bazı farklara dikkat çekmek istemiştim. Bunların bazılarının; temel ahlaki kurallar, dürüstlük, sorumluluk, kanun ve kurallara saygı, başkalarının hakkına saygı, çalışkanlık, tasarrufa inanç, irade ve dakiklik olduğunu dile getirmiştim. Ne gariptir ki, bu kavramlar geçmişimizde bize ait olan ve kaybedip, tekrar canlandırmaya çalıştığımız değerler değiller mi? Bu nedenle, teknik eğitimin hep ihmal ettiğimiz ahlaki boyutunun da daha sık gündeme gelmesi gerektiğini düşünüyorum. Buradan yola çıkarak, evaporatör ve kondenserinizin yüzeylerinin temiz ve üstlerinden uygun debide hava geçtiğinden emin olmadan, sistem çalışma basınçlarını ölçmek için manifold setinizi bağlamanın bir anlamı yoktur. Hava filtreniz kirli iken (temel ahlaki kurallar, dürüstlük, sorumluluk, kanun ve kurallara saygı, başkalarının hakkına saygı, çalışkanlık, tasarrufa inanç, irade, dakiklik, vb.) sistemdeki soğutucu akışkan şarjı hakkında doğru şeyler söyleyemezsiniz. Bununla beraber, servis sektöründe çalışan birçok şirketin hava debisini ölçmek için bir cihazı yok! Avometresi olmayan bir elektrikçi düşünebiliyor musunuz? Senelerdir onsuz da iş yapabildiğiniz bir cihaza neden o kadar para verirsiniz ki? Birincisi, artık müşteriler tahmin yoluyla mı yoksa ölçümleme ile mi sonuca ulaştığınızı gözlemliyorlar. İkincisi ise, her şeyden önce işinizi kolaylaştırmaktadırlar. Ölçemediğiniz bir konu hakkında yorum yapmamız mümkün değildir. Elimizi menfez altına tutarak veri elde edemeyiz. Sisteme soğutucu akışkan şarj etmeden bir kere daha düşünün. Hava debisini kontrol edin... Yabancı bir sektörel dergide okumuştum, teknik elemanların çoğunun en değerli ölçüm aleti el metre (hand-o-mometer)dir, diyordu. Elimizi; hava sıcaklığı, emiş ve sıvı hattı sıcaklıkları, hava hızı ile debisini ölçmek (!) için kullanıyoruz. Hatta zaman zaman gerilim de ölçüyoruz . Ancak, el metrenin kalibrasyonu için yılların geçmesi gerekir, değil mi? Bir usta kolay yetişmiyor. El metreyi kullanarak fanın üflediğini, cihazın soğuttuğunu veya ısıttığını söyleyebiliriz ama emiş hattının soğuk ve menfez üfleme sıcaklığının uygun olduğuna kanaat getirerek sistemin olması gerektiği gibi çalıştığı sonucuna varamayız. Bu konu, gittikçe önem kazanan yüksek enerji maliyetleri ve enerji verimliliği açısından da uygun değildir. Elde ettiğimiz bu verileri nerede kullanacağız? Cihaz üreticilerinin sağladığı sayılarla karşılaştıracağız. Eğer uyumsuzluk varsa sebebini araştırıp, gerekli ayarlamaları yapıp yeniden ölçümler almamız gerekmektedir. Bunun için üç şeye ihtiyacımız var; iyi kalibre edilmiş ölçü aleti, sistemin nasıl çalıştığına dair bilgi ve söz konusu servis hizmetini vermek için sabır. Bir gelişmeyi de bu vesile ile sizlerle paylaşmak isterim. İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından hazırlanan, Bireysel Isıtma Tesisatçısı, Hava Kanalı Montaj ve İmalatçısı, Mekanik Tesisat Yalıtımcısı, Merkezi Isıtma Tesisatçısı, Sıhhi Tesisat Bakım ve Onarım Servis Elemanı, Sıhhi Tesisat Uzmanı, Sıhhi Tesisat ve Isıtma Sistemleri Ayar ve Test Uzmanı, Sıhhi Tesisatçı alanlarındaki Meslek Standartları, ilgili Sektör Komiteleri tarafından incelenerek, MYK Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 29.05.2013 tarih ve 28661 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Ulusal Meslek Standardı (UMS) olarak yürürlüğe girmiştir. Sektörümüze ait diğer meslek standartlarının da yakın gelecekte yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Bundan sonraki aşama ise, en az ilk basamak kadar önemli olan Ulusal Yeterlilikler’in hazırlanmasıdır. Bu konudaki detaylı bilgilere www.myk.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Son olarak, gerek Android gerekse de IOS işletim sistemine uyumlu, akıllı telefonlarınıza ücretsiz veya küçük bir bedelle indirebileceğiniz birçok uygulamanın bulunduğunu da hatırlatmak isterim. HVAC RefCharge, Quick Load, Psychro Plus, PT Chart bunlar arasında sayılabilir. HVAC anahtar kelimesi ile aramanızı başlatabilirsiniz.
Hepinizin sağlık ve huzur dolu bir sezon geçirmesi dileğiyle...
Kadir İSA