Klimaların Soğutucu Akışkanı Nasıl Toplanır?
Klimaların soğutucu akışkanları; klimanın detaylı bakımı yapılacağı zaman, klima taşınacağı zaman (demontaj işleminde) ve arıza giderme işlemleri için söküldüğü zaman toplanır. Özellikle de sökme yani demontaj işlemini yapabilmek adına klima soğutma sistemi içindeki soğutucu akışkanı dış ünitede toplamak gerekir. Klimada soğutucu akışkanın toplanması, akışkanın dış ünitedeki serpantine toplanması ile yapılmaktadır.
Sistemdeki soğutucu akışkanın dış ünite serpantine aktarılması için klimanın kendine ait kompresörü kullanılmaktadır. İşlemin yapılabilmesi için klimanın kendi kompresörünün arızalı olmaması gerekir. Ayrıca basma performansı düşük klimada soğutucu akışkanın dış ünitede depolanması da mümkün değildir.
Klima Soğutucu Akışkanı Nasıl Toplanır?
Klima kompresörü çalışır durumda ve bir sorun yoksa, klima yaz konumunda yani soğutma modunda çalıştırılır. Yaz konumunda belirli bir süre çalışarak rejimi yakalar. Bu durumda soğutucu akışkanın büyük bir çoğunluğu soğutma çevriminin çalışma mantığı gereği dış ünitede depolanır. Burada yapılması gereken şey; iç ünitede var olan soğutucu akışkanı da dış üniteye taşımak, sonra depolamaktır. Bunun için de klimanın dış ünitesindeki servis valflerinden yararlanılmaktadır.
Servis valflerinin gaz hattı üzerinde iğneli supap ve kör tapa ile kapatılan bağlantı ucu bulunmaktadır. Bu uca “Supaplı Servis Hattı” da denilebilir. Bu hat üzerinden cihazın basınç testleri, soğutucu akışkan şarj işlemleri ve vakumlama yapılabilir.
Soğutucu akışkanı dış ünite serpantinde toplamak adına ortalama 5-10 dakika kadar cihazın soğutma modunda çalıştırılması gerekir. Bu işlem soğutucu akışkanın dış ünite serpantini içinde yüksek oranda yoğuşmasını sağlar.
Valflerin altıgen koruyucu kapakları uygun ağızlı anahtar yardımı ile açılır. Sıvı ve gaz hattı valf kapaklarının açılmasından sonra valfleri açmak için alyan anahtar kontrolü yapılır. Klima çalışırken valflerin kapatma işlemi için doğru alyan anahtar seçildikten sonra küçük çaptaki (sıvı hattı valfi) servis valfi kapatılır.
Böylece kompresörün emişi ile evaparatörden alınan soğutucu akışkan kondensere depolanmaya başlar. Bu arada soğurma çevrimini tek noktadan önünü kapattığınız için kompresörün yüksek basınçlarda çalışması mümkün olur. Bu işlem gereğinden fazla devam ettirilirse eğer kompresörde ya da elektrik aksamında sorun oluşabilir.
Bunun için de gaz hattı valfinin supaplı servis ucuna alçak basınç manometresi bağlanmaktadır. Bağlantı yapıldığında manometre cihazın alçak basınçtaki çalışma değerini gösterir.
Küçük valfi alyan anahtarı ile kapatmaya başladığınız an manometrenin gösterdiği basınç değerinden aşağı düştüğünü görürsünüz. Bu da evaporatörde bulunan soğutucu akışkanının azalarak kondenserde toplandığını belirtir. İşlem sonrasında basınç değerinin manometreden izlenerek vakuma düşmesi beklenir. Cihaz vakuma düştüğü zaman servis valfi kapatılır. Sonra klima kumanda ile durdurulur. Burada dikkat edilmesi gereken şey klimayı uzun süre vakumda çalıştırmamaktır. Çünkü klimada soğutma kompresörü vakumlama işlemini yapacak şekilde tasarlanmıştır. Diğer taraftan basma hattı önünde meydana gelen aşırı basınç yükü kompresör valflerine ve buna benzer aksama zarar verebilmektedir.
ÖNEMLİ BİLGİ: Herhangi bir sebeple freon türevi (R12, R22, 134a, 407c, 410a gibi) soğutucu akışkanların atmosfere bırakılması durumu ozon tabakasına zarar verebileceği gibi maddi olarak da sıkıntı oluşturur.
Klima soğutucu akışkanın toplanması işleminden sonra dış ünite servis valflerine bağlı bakır borular rakorlu birleştirmelerinden sökülür. Sökme işlemi sonrasında açık kalan bakır boru uçları ve servis valflerinin içi herhangi bir toz, nem ya da pislik girmesin diye plastik tapalarla kapatılır. Ancak bu kapatma uygulaması sökülebilir kör tapalar ile yapılmalıdır. Bantla kapatma yöntemi uygulanmamalıdır. Aksi halde hem çok ilkel olur hem de tesisatı kirden ve nemden korumaz.
Bu uygulamalar ile yapılan soğutucu akışkanının toplanması cihazın ileride mekaniksel sorun oluşmasını da önler.
Kaynak: www.klimatamircisi.com.tr
