Soğuk Hava Deposu Bakımı Nasıl Yapılır?
Başta gıda sektörü olmak üzere pek çok işletmede kullanılan soğuk hava depolarının belirli aralıklarla bakım ve temizliğinin yapılması gerekir.
Özellikle çok büyük çapta masraflara ve kayıplara sebep olmaması için soğuk hava deposunun her yıl düzgün bir şekilde çalıştığından emin olmak adına gerekli bakım işlemlerinin yapılması tavsiye edilir. Düzenli bakım uygulamaları, soğuk hava deposunun kullanım ömrünün daha uzun olmasını ve aynı zamanda kullanım maliyetlerinin düşük seviyede kalmasını da sağlar. Bu yüzden alanında uzman soğuk hava deposu personeli ile bu tür bakım ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi önem teşkil eder.
Soğuk Hava Deposu Cihazları Bakımı
Birbirinden farklı marka ve modeldeki panellere sahip olsalar da soğuk hava deposu cihazlarının periyodik bakımlarında temel olarak bazı işlemler gerçekleştirilir. Periyodik bakım uygulamalarında soğuk hava deposunun çalışma sisteminin incelendiği ve ekipmanların performanslarının kontrol edildiği bu süreçte şu işlemler yapılır:
- Soğutma cihazının devreye alınması
- Soğutma cihazına ait minör ve majör bakımlar
- Soğutma cihazının kapatılması
- Belirlenen soğutma ünitelerinin majör bakımları
- Periyodik bakım işlemleri
- Proaktif (önleyici) bakım uygulamaları
Soğuk hava deposu sahiplerine ve kullanıcılarına tavsiye edilen periyodik bakım takvimi yılda 4 kere olacak şekildedir. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinde, mevsim geçişi olduğu için 2 ağır bakım gerçekleştirilir, diğer 2 bakım da standart zamanlarda uygulanır.
Soğuk Hava Deposu Periyodik Bakım Uygulamaları
Farklı marka ve modeldeki panele sahip olan soğuk hava depolarında periyodik ve proaktif yani önleyici olarak gerçekleştirilen bakım adımları şunlardan oluşur:
- Gaz kaçak kontrolü
- Soğutucu gaz şarj kontrolü
- Kondenser temizliği
- Kondenser fan kontrolü
- Cihaz iç ve dış sac panellerin kontrolü
- Bakır boruların ve sistemin korozyon kontrolü
- Expansion valf kontrolü
- Evaporatör su kaçak kontrolü
- Güç ve kumanda kablo bağlantı kontrolü
- Basınç, sıcaklık, akış sensörleri kontrolü
- Load – Unload Kontrolü
- Yağ ısıtıcı kontrolü
- Kompresör ve fan kontaktör kontrolü
- High Pressure, Low Pressure ve Operation Pressure değerleri Kontrolü
- Donma Cut-out kontrolü
- Separatör yağ seviye kontrolü
- Kondenser, yağ, emiş basıncı kontrolü
- Yağ, emiş hattı ve emiş doyma ve çevre sıcaklığı kontrolü
- Motor amperi ve % kompresör yük kontrolü
- Sistem ve fan Start-Up / Shutdown kontrolü
- Likit subcooling ve emiş superheat sıcaklık kontrolü
- Nem kontrolü
- Toplam runtime kontrolü
- Periyodik ve Proaktif bakım adımlarının izlenmesi
Soğuk Hava Deposu Cihaz Seçimi Nasıl Olmalı
Gıda ve depolama sektöründe soğuk hava deposu içinde kullanılacak cihaz seçimi büyük önem taşır. Soğuk hava deposunun çoğunlukla hangi sıcaklık aralığında çalışacağından yola çıkarak soğutma cihazlarının nasıl seçileceği belirlenir. Bu alanda yapılan hesaplamalar, mühendislik hesaplaması sonucu olacağı için deneyimli uzmanların gözetiminde seçim yapılmalıdır. Çalışma rejimini belirlemek için depoya konulacak ürüne uygun sıcaklık belirlenmelidir. Sıcaklığa göre 4 farklı rejimde soğuk hava deposu soğutma cihazı tasarlanmıştır. Bu soğutma rejimlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Orta yüksek dönüş basıncı
- Orda düşük dönüş basıncı
- Düşük dönüş basıncı
- Ultra düşük dönüş basıncı ve çift kademe şoklama üniteleri
Dolayısıyla soğuk hava deposu içinde kullanılacak bütün cihazların seçiminde ürünlerin soğutma rejimleri ve kriterleri göz önünde bulundurularak seçim yapılması önem taşır. Bu alanda cihaz seçimi yapacak kişilerin genellikle ilk göz attıkları soğuk hava deposu için soğutma grubu seçiminde kullanılan pratik seçim tabloları yanıltıcı olabilir. Dolayısıyla mühendislik çalışması ile doğru cihazın seçimi için gerekli işlemlerin yapılması tavsiye edilir.
Soğuk Hava Deposu Soğutma Yükü Hesaplaması
Soğuk hava deposunda muhafaza edilecek ürünün hedeflenen sürede ve amaçlanan sıcaklığa kadar sorun yaşamadan soğutulması ve bu sıcaklıkta tutulması için gerekli cihazın seçiminde, soğutma yükü hesaplamasının da mutlaka gerçekleştirilmesi gerekir. Bu yüzden önemli bir kriter olan soğutma yükü hesabı, soğuk hava deposu içinde oluşan ve dışarıdan gelen ısıların birlikte göz önüne alınıp hesaplanmasını amaçlar.
Kasa, palet, koli, raf, duvarlar, zemin betonu, depo personeli, forklift, makineler, fanlar, motorlar, kapıdan gelen ısı akımı gibi tüm ısıların hesaplanması süreci bu aşamada yapılır. Dolayısıyla soğuk hava deposunda kullanılacak cihazın büyüklüğü de bu kriterlere göre belirlenmiş olur. Ancak, soğuk hava deposunda soğutma yükü hesaplamasının uzman bakış açısı gerektiren bir mühendislik hesabı olduğu unutulmamalıdır. Bu yüzden standartlar sabit bir formülden ibaret olmayıp tecrübe ve diğer değişkenlere göre farklılık gösterebilir.
Soğuk Hava Deposu Teknik Bakım ve Temizlik
Soğuk odaların veya soğuk hava depoları temizlik ve bakım işlemlerinde, özellikle kirlenen kondanser ve evaparatör temizliği önem taşır. Bunun yanı sıra soğuk hava deposunda ilk olarak elektrik bağlantıları olmak üzere yağ ve gaz sisteminin kontrol edilmesi de önemlidir. Uzmanlar, soğuk hava deposunun kullanım talimatlarına uygun, temiz ve hijyenik bir şekilde kullanılması halinde elektrik sarfiyatının da azalacağını belirtiyor. Dolayısıyla daha uygun maliyetler ve uzun yıllar boyunca soğuk hava deposu kullanımı sağlamak için periyodik bakım ve temizlik konusuna önem verilmelidir.
Kaynak: guldem.com.tr
